
Kwallon kafa yana ci gaba da bunƙasa, kuma wasu daga cikin fitattun zakaru na wasan sun bada sabbin ra’ayoyi ga FIFA don inganta shi.
Kamaa daga inganta ƙa’idodin don haɓaka adalci zuwa haɓaka farin ciki a filin wasa, waɗannan canje-canjen suna nufin ɗaukar kyakkyawan wasan zuwa mataki na gaba.
Manyan sunayen ƙwallon ƙafa da suka raba ra’ayoyin su ga tsarin FIFA don inganta wasanni mafi kyau da kuma ban sha’awa sunyi cikin fasaha.
Waɗanda suka yi imanin cewa ra’ayoyinsu na iya sa ƙwallon ƙafa ya zama mai ban sha’awa, da jin dadi ga duka ‘yan wasa da magoya baya.
Bari mu bincika sababbin shawarwari daga tsoffin zakarun ƙwallon ƙafa kamar su, Thierry Henry, Arsene Wenger, Pierluigi Collina, da Gerard Piqué.

Ra’ayoyin Tsoffin Zakarun Kwallon Kafa a kakan 2025/26 na Fasaha ga Sabbin Dokokin FIFA
Ga shawarwari guda huɗu daga manyan tsoffin zakarun don inganta tsarin dokokin FIFA:
1. Thierry Henry

Shahararren tsohon dan wasan kwallon kafa, Thierry Henry ya bayar da shawarar a kara nuna gaskiya a aikin alkalanci ta hanyar ba da shawarar cewa alkalan wasa su rika gudanar da taron manema labarai bayan wasan.
A cewar Henry, hakan zai bai wa alkalan wasa damar bayyana abin da suka yanke, musamman kiran da ya jawo cece-ku-ce.
Sannan da baiwa magoya baya, da ‘yan wasa, da masu horar da ‘yan wasa damar fahimtar abin da ya faru a filin wasa.
Henry ya yi imanin wannan ba kawai zai inganta nuna gaskiya a wasan ba amma kuma zai kara inganta hukunci da rikon amana.
Magoya baya sukan bar filayen wasa cikin takaici ko cikin rudani da wasu yanke shawara, kuma jin kai tsaye daga alkalin wasa zai taimaka wajen rage kiran da ake yi.
Hakan kuma zai haifar da amana ga tsarin alkalan wasa, wanda ke nuna cewa jami’ai a bude suke don yin nazari da nazari kamar ‘yan wasa da masu horarwa.
Bidiyon Shawarin Henry:
- Fasahar cikin Shawarin Henry:
A zamanin da aka riga aka fara amfani da fasaha (kamar VAR) don haɓaka adalci, shawarar Henry na iya zama mataki na inganta sadarwa da kuma haɓaka mutunta juna tsakanin alkalan wasa da ƙungiyar ƙwallon ƙafa.
2. Arsene Wenger

Arsene Wenger, tsohon kocin Arsenal kuma ɗaya daga cikin ƙwararrun kocin ƙwallon ƙafa, ya ba da shawarar yin gagarumin sauyi ga dokar kashe-kashe na Offside.
A cewar Wenger, bai kamata a hana kwallo ba idan dan wasa ya wuce da milimita ne a gaban mai tsaron baya na karshe.
Maimakon haka, ya ba da shawarar cewa, duk jikin ɗan wasan ya kamata sai ya wuce mai tsaron baya na ƙarshe kafin a kira offside.
Wenger ya ce hakan ba kawai zai rage yawan hukunce-hukuncen da VAR ke yi ba a kan ’yan wasan, zai haifar da karin kwallaye, wanda zai samar da wasa mai kayatarwa da nishadi ga magoya baya.
Bidiyon Shawarin Wenger:
- Fasahar cikin Shawarin Wenger:
Baiwa ‘yan wasan da ke kai hari ƙarin ‘yancin zura kwallo a raga, zai sa ƙwallon ƙafan ya fi samun kai hari, da kuma sa magoya baya a gaaɓan kujerunsu.
Domin ƙwallon ƙafa yana bunƙasa ne akan burin da farin ciki.
3. Pierluigi Collina

Pierluigi Collina, wanda ake yi masa kallon daya daga cikin alkalan wasa mafi kyau a tarihin kwallon kafa, ya yi imanin cewa tsarin bugun fanareti na yanzu yana nuna rashin adalci ga ‘yan wasan tsron gida (GK).
Collina yana ba da shawarar madaidaiciyar hanya, musamman ga hukuncin cikin wasa.
A cewarsa, hukuncin ya kamata ya yi kama da ka’idojin da aka yi amfani da su a lokacin bugun daga kai sai mai tsaron gida a cikin karin lokaci: bugu daya, babu kari.
Kuma sauran ‘yan wasan dole ne su kasance a tsakiyar fili, daga mai tsaron gida sai mai bugun fanareti ne zasu kasance a ragar.
Collina ya bayar da hujjar cewa, tare da tsarin na yanzu, ‘yan wasan gaba suna da fa’ida da yawa akan masu tsaron gida.
Canjin da ya gabatar zai sa hukuncin ya fi dacewa da fasaha kuma ya rage dogaro kan wasan da za a bi a rudani, don haifar da kalubale mai kyau ga ‘yan wasan gaba da masu tsaron gida.
Bidiyon Shaidar Shawarin Collina:
- Fasahar cikin Shawarin Collina:
Wannan gyare-gyare ba zai iya rage maƙasudin bugun fanareti kawai na ”galala” ba har ma da ƙara shakku, saboda ‘yan wasa suna da bugu ɗaya kawai don canza damar – babu sake dawowa, babu ƙoƙari na biyu.
4. Gerrard Pique

Tsohon dan wasan baya na Barcelona da Spain Gerard Piqué, ya ba da shawarar sauya tsarin dokan wasan kwallon kafa.
Cewa babu maki (point) ga duk kungiyar da suka yi kunnen dokin da babu kwallo a raga.
A cewar Piqué, tsarin da ake amfani da shi a halin yanzu, wanda ke ba da maki (point) daya ga kowace ƙungiya don yin kunnen doki ba tare da la’akari da zira kwallo ba baiyi ba.
Wani lokaci na iya ƙarfafa wasan tsaro da rashin gamsuwa, musamman ma a ƙarshen wasanni.
Shawarwarinsa na da nufin kawo karshen hakan ta hanyar zaburar da kungiyoyi su mai da hankali kan zura kwallaye.
Piqué ya yi imanin cewa idan ƙungiyoyi sun san cewa ba za su sami maki (point) ba don wasan 0-0, za su fi ƙarfin kai hari, wanda zai haifar da wasanni masu ban sha’awa ga magoya baya da kuma gasa mai tsanani a filin wasa.
Masu bugun gaba, musamman, za su ji ƙarin ma’anar gaggawa don karya ajali maimakon daidaitawa ga sakamako mai lafiya (0-0).
Bidiyon Shaidar Shawarin Gerard Pique:
- Fasahar cikin Shawarin Pique:
Wannan doka na iya rage mummunan wasa ko taka tsantsan, tare da manufar haɓaka kimar nishaɗi da kuma sa wasan ya zama mai ƙarfi da rashin tabbas.
A Takaice
Kwallon kafa wasa ne da miliyoyin mutane ke so, amma ko da mafi kyawun abubuwan ana iya inganta su.
Waɗannan sabbin ra’ayoyin daga zakaru na ƙwallon ƙafa suna ba da hanyoyi masu ban sha’awa don sanya wasan ya zama mai ƙarfi, adalci, da nishadantarwa.
Daga canza yadda ake yanke hukunci na offsides, ba masu tsaron gida harbi mai kyau yayin bugun fanareti, ko kuma zaburar da kungiyoyi su kara kai hari, kowace shawara na da nufin kara burgewa a wasan.
Yanzu, lokacinku ne, me kuke tunani game da waɗannan ra’ayoyin?
Za su iya canza wasan ƙwallon ƙafa?
Raba tunanin ku kuma shiga cikin tattaunawa game da yadda za mu iya ɗaukar kyakkyawan wasan zuwa sabon matsayi!
Labarai Masu Alaqa:
- Kaftin Bruno Ya Kalubalanci Tsohon Kaftin Roy Keane Na Sukar Cin Fuska (2025)!
- Ra’ayoyin Tsofin Zakarun Premier kan Dawowar Pogba Man United a 2025
- Amsoshin Ruben Amorim Bisa Kuskurenshi Na Kyautar Da Wasan Tottenham A Banza
- Amsoshin Kaftin Bruno Bisa Sukar Jim Ratcliffe Akan ‘Yan Wasa Maras Amfani Guda 7